Natuur en gebouw

(Groen in, aan en op gebouwen)

Ik wil hier graag beginnen met een stelling. Het betreft een zinsnede uit de toelichting over ons nieuwe werkveld met de naam Motilisme. (PDF updaten)

“ We zijn niet ver verwijderd van het denkbeeld dat onze leefruimte eerder bedoeld is om er geld mee te verdienen dan om ons geluk te borgen… “

Het is een wat zware stelling, maar we kunnen niet ontkennen dat in de wijze waarop wij omgaan met de ruimtelijke opgave geld gepromoveerd lijkt van middel tot doel en ons geluk een luxe voor hen die het kunnen betalen. Let wel, ik wil niet suggereren dat we daarom alles fout doen, zeker niet, maar ik wil alleen benadrukken dat wij in ontwikkelingen het ontwerp vaker sturen op basis van hun “ruilwaarden” dan hun “belevingswaarden”. 

En of je dit denkbeeld nu wel of niet waardeert, het stuurt aan op ambities die zich in eerste instantie richten op onze welvaart in de meest beperkte zin van het woord (koopkracht & inkomen). Veel minder op die ruimere definitie waarin óók bijvoorbeeld ons milieu, de flora en fauna, het collectieve leven en onze vrije tijdsbesteding een belangrijke rol spelen. Laat staan ons welzijn, waarbij we tevens aandacht zouden moeten schenken aan ons geluk, onze liefde en ieders gezondheid. De belangen liggen nu eenmaal anders.

En het is dit denkbeeld dat ervoor zorgt dat we minder gevoelig zijn voor kwaliteiten die niet direct uitblinken door hun “ruilwaarden”, als wel door hun “belevingswaarden”… zoals die van de natuur. Ook al biedt die natuur belangrijke kwaliteiten als het kunnen:

• zuiveren van water en lucht, 
• reguleren van de luchtvochtigheid,
• verminderen van geluid, energieverlies en wateroverlast,
• beschermen tegen regen, wind, kou en hitte,
• faciliteren van zuurstof en biodiversiteit,
• genezen door het beleven ervan.

Kwaliteiten die een aantoonbaar, positief effect hebben op de mens en waarbij in die zin een toepassen ervan voor de hand ligt… tenminste, als wij ons verantwoordelijk voelen om mensen toegang te geven tot meerwaarden als:

• een betere luchtkwaliteit (CO2, gassen, fijnstof),
• een betere waterkwaliteit (filtering),
• minder wateroverlast (waterbuffering),
• koelere steden (betere balans harde & zachte oppervlakten),
• koelere gebouwen (bescherming tegen o.a. zonlicht),
• energiezuinige gebouwen (isolerende werking en accumulatie),
• minder geluidsbelasting (diffuse oppervlakten),
• een herstel en behoudt van biodiversiteit (ruimte voor flora & fauna),
• diverse belevingswaarden (schoonheid natuur, seizoenen, (samen) onderhouden),
• een mooie manier van verouderen (groeiend organisme),
• het bieden van een langere levensduur (bescherming bouwdelen),
• ruimten die genezend werken (beleving).

Kortom, meer levensgeluk… en laten we duidelijk zijn, harde cijfers tonen aan dat veel van deze kwaliteiten óók positieve economische effecten met zich meedragen. Variërend van no-brainers als het besparen van energie tot het stimuleren van een betere gezondheid waarvan we de opbrengsten vooral zien wanneer we kijken naar total cost of ownership. 

Wanneer het borgen van ons geluk daadwerkelijk een doel is, wat het zou moeten zijn, zeker op de langere termijn, dan is de integratie van natuur in onze leefomgeving net zo wezenlijk als het hebben van een dak boven je hoofd, voldoende licht in huis of betrouwbare constructies. 

Om de fusie tussen natuur & gebouw tot stand te brengen bestaan verschillende systemen op de markt. Frontrunners zijn Mobilane en Zinco. Zij ontwikkelen wereldwijd (en ieder op eigen wijze) unieke en innovatieve systemen. Voor het toepassen van “groen” op schuine daken biedt bijvoorbeeld Green City Promoters weer interessante oplossingen. 

In het Motiele huis willen wij straks graag met alle drie de partijen samenwerken. We willen de beste voorzieningen in ons concept en hun meerwaarden mainstream toegankelijk maken. De natuur is goed voor iedereen en dus moet ieder mens naar keuze de mogelijkheid hebben om ervan genieten, zowel binnen als buiten en op kleine en grote schaal. 

Er ligt hier een interessante opgave voor architecten en bouwers om meer te doen in de toekomst. Het is een belangrijk thema voor ons Motiele huis als “example of good practice”.